Kadınlar gebe kalmadıklarında, yumurtalıklar tarafından üretilen yumurtalar vücuttan dışarı atılır. Bu durum adet döngüsü olarak adlandırılır. Adet olma noktasında vücuttaki hormonların çok büyük etkisi vardır. Hormonların seviyeleri normal seyrinde olduğunda, adet kanamaları düzenli aralıklarla gerçekleşecektir. Fakat bu düzen farklı nedenlerden dolayı bozulabilir. İşte bu yeni duruma adet düzensizliği adı verilir.
Adet olma, kadınların üreme yeteneğini gösterir. Adet olmayan kadınların gebe kalması ve çocuk doğurması imkansızdır. Bundan dolayı ergenliğe girmeyen ve menopoz olan kadınlarda adet kanaması görülmez. Ayrıca ergenliğe ilk girişteki 1-2 yıl ve menopozun başlangıcı olan premenopoz döneminde adet düzensizliği olması, uzmanlar tarafından normal kabul edilir. Bu dönemlerin haricindeki zaman dilimlerinde yaşanan düzensizliklerin ise mutlak surette tedavi edilmesi gerekir. Aksi durumda çok daha farklı sorunların yaşanması söz konusu olacaktır.
Sağlıklı kadınlar, 28 günde 1 defa adet olurlar ve bu durum düzenli bir şekilde ilerler. Adetin gerçekleşmesi için vücuttaki birçok hormon etkin olarak rol alır. Bazı insanların metabolizmalarına bağlı olarak bu süre 1-2 gün eksik veya fazla olabilir. Fakat adet görülme süresi 21 günden az veya 35 günden fazla ise burada bir sorun olduğunun bilinmesi gerekir.
Antalya adet düzensizliği sorunundan bahsedilmek için öncelikle bu durumun süreklilik arz etmesi gerekir. Yani birkaç defa düzensizlik görüldükten sonra normal seyrine giren adet kanamalarında sorun yoktur. Fakat herhangi bir jinekolojik hastalık olmamasına rağmen adet olma sürelerinde ciddi sapmalar varsa, bu defa adet düzensizliği söz konusudur. Bu tür durumlarda kadınların mutlak surette tedavi olması gerekir.
Adet düzensizliği, kadınların normal sürelerinin dışında adet görmelerine denir. Adetin gerçekleşmesi ve gerçekleşme süresinde vücuttaki farklı bezler ve hormonlar önemli rol oynarlar. Bunlar; hipofiz, yumurtalık, rahim ve hipotalamustur. Eğer buralarda bir sorun meydana gelirse adet döngüsü, normale göre daha erken veya daha geç meydana gelebilir. Ergenlik ve menopoz dönemi haricindeki dönemlerde adet döngüsü, ortalama 28 günde bir olacak şekildedir. Buradaki ortalama, 21 ila 35 gün arasında görülen adetin normal olarak kabul edilmesi ile hesaplanmıştır.
Kadınlar, 21 günden daha kısa ya da 35 günden daha uzun sürelerde adet görmeleri durumunda adet düzensizliğinden bahsedilebilir. Bunun haricinde ise en az 3 dönemde hiç kanama olmaması, kanamanın normale göre daha kısa ya da uzun sürmesi, adet dönemi dışında kanama olması, kanama miktarının normalden daha az veya fazla olması da adet düzensizliği olarak kabul edilir. Bu durumlar normal değildir ve mutlak surette sebeplerinin tespit edilmesi gerekir. Aksi durumda çok daha büyük sorunların meydana gelmesi söz konusu olabilir.
Adet düzensizliği ile ilgili yapılan bir takım tanımlamalar vardır. Bu tanımlamalar şu şekildedir:
Buradaki tanımlamalar, tedavi sürecinin nasıl olacağını fazlasıyla etkilediği için son derece önemlidir.
Adet döngüsünün sağlıklı bir şekilde devam etmesi, hormonların seviyesinde ve kadınların genel sağlık durumlarına bağlıdır. Eğer bu noktada bir takım sorunlar meydana gelirse, adet döngüsünün düzensiz olması tetiklenebilir. Başlangıçta adet gecikmesi veya erken adet görme meydana gelir ve bir süre sonra adet düzensizliği yaşandığı net bir şekilde anlaşılır. Bu soruna neden olan faktörlerden öne çıkanlar şu şekilde sıralanabilir:
• Hormon seviyelerindeki normal olmayan değişimler
• Polikistik over sendromu
• Rahim içinde görülen miyomlar
• Kullanılan ilaçların olumsuz etkisi
• Aşırı stres altında olma
• Polipler
• Rahim içinde meydana gelen bir takım olumsuzluklar
• Rahim kanserinin olumsuz etkileri
Burada belirtilen unsurlar, her kadında adet düzensizliğine neden olmayabilir. Fakat söz konusu rahatsızlığın temel nedenlerinin genel olarak bunlar olduğu unutulmamalıdır.
Adet düzensizliği tanısı için öncelikle hastanın detaylı olarak anamnezi alınır. Daha sonra adet kanamalarının aralığı, miktarı ve kanama süresi incelenir. Bunların haricinde ise hastanın hikayesi ve aile öyküsü dinlenir. Kullanılan ilaçlar ve menopoz sorgulaması da yapılır. Menopoz, her ne kadar 45 yaş gibi görülen bir durumsa da bazı kadınlarda 20’li yaşlarda dahi ortaya çıkabilir. Bundan dolayı adet olmayan her kadın için bu sorgulama yapılır.
Adet düzensizliği için jinekolojik ve fiziki muayene yapılır. Eğer buraya kadar yapılanlardan sonuç alınamaz veya elde edilen verilerin güvenirliği garanti altına alınmak istenirse histeroskopi ile rahim için incelenir. Elde edilen sonuçlar, rahim ağzı kanserini veya bir kitleyi işaret ediyorsa smear testi yapılabilir.
Adetin direkt olarak yumurtlama ile ilgili olması, yapılan testler arasında serum progesteron testinin olmasına da neden olur. Bu test ile hastaların yumurtlayıp yumurtlamadığı anlaşılır. Bu tür bir takım testlerin sonucunda elde edilen bulgular ile adet düzensizliği tanısı konulabilir.
Adet düzensizliği tedavisi için öncelikle tanının tam olarak konması gerekir. Uzman doktorlara göre kadınların yılda birkaç defa adetlerinde düzensizlik görmesi normal olarak kabul edilir. Fakat düzenli görülen adet bir anda bozulur ve bu durum süreklilik arz ederse, bu defa adet düzensizlikleri söz konusudur ve bunların mutlaka sebeplerinin araştırılması gerekir.
Düzensiz adet olma durumunda yapılacak tetkiklerin başında hormon testleri gelir. Fakat bu testlerin dışında jinekolojik muayene de mutlaka yapılır. Çünkü kadınlardaki adet düzensizliğinin farklı bir hastalıktan da meydana gelme olasılığı vardır. Bunların haricinde ise hastanın hikayesi dinlenir ve buradaki bir takım stres durumu ve kalıtsal faktörler de dikkate alınır. Bütün bunların sonucunda düzensizliğin nedeni tespit edilir ve buna göre uygun tedavi yöntemleri uygulanmaya başlar.
Adet düzensizliği, gebe kalmamanın tek sebebi değildir, fakat çok önemli faktörlerden birisidir. Adet düzensizliği ile gebe kalmama arasında ciddi bir paralellik vardır. Bundan dolayı gebe kalmak isteyenlerin öncelikle bu sorunu çözmeleri çok önemlidir. Ayrıca menopoz dönemindeki adet düzensizliklerinin farklı hastalıkların belirtisi olmadığından emin olmak için düzenli kontroller yapılması gerektiği unutulmamalıdır.
